نخ بخیه

نخ بخیه چیست؟

نخ بخیه یکی از ضروری‌‌ترین و پراستفاده ترین ابزار در تجهیزات پزشکی در اتاق عمل استفاده می‌شود که برای کنار هم قرار دادن بافت بدن که دچار پارگی و جراحت شدید شده باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. نخ بخیه به دو نوع جذبی و غیر جذبی تقسیم می‌شود. علاوه بر اینکه به دو نوع جذبی و غبرجذبی تقسیم می‌شود به صورت مصنوعی و طبیعی هم طبقه بندی می‌شوند. انتخاب هر نوع این نخ بخیه‌ها بستگی به تشخیص و نظر پزشک، نوع، مقدار و شدت جراحت دارد که در کدام قسمت بدن استفاده شود.

انتخاب نوع نخ‌های بخیه

1. واکنش بافتی را به حداقل رسانده باشد تا درمان را دچار اختلال نکند
2. محیطی برای رشد باکتری یا ایجاد عفونت نباشد
3. قابلیت استریل شدن داشته باشد
4. آلرژی‌زا و سرطان‌زا نباشد
5. انعطاف‌پذیری بالا داشته باشد
6. استحکام کششی بالا داشته باشد

این نوع نخ‌ها بخش بسیار زیادی از استحکام مکانیکی خود را در زمان دو تا شش ماه از دست داده و در فرآیند جذب شدن بخیه و حذف مواد تخریب شده در بدن مشکل ایجاد شود. این نوع نخ‌ها در صورت از بین رفتن استحکام کارایی خود را در مدت کوتاهی از دست داده و ممکن مدت‌ها زمان ببرد تا کاملا جذب بدن بشود.

• نخ ویکریل (پلی گلاکتین)

در صورت آسیب دیدن بافت‌هایی مثل تاندون جراحان از نوع ویکریل استفاده می‌کنند که قابل جذب بوده و به علت نیاز به استحکام زیاد برای بخیه زدن این بخش بدن بسیار مناسب می‌باشد. این نوع بخیه طی 60 تا 90 روز جذب می‌شود.

• نخ داکسون (پلی گلیکولیک اسید)

این نوع بخیه برای بخش‌هایی از بدن که نیاز به قدرت کشش طولانی و قابلیت جذب دارند مانند معده و عروق مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزیت‌های این نوع به گره زدن آسان آن می‎‌توان اشاره کرد.

50درصد قدرت کشش اصلی آن در 21 روز حفظ شده و جذب آن در 30 روز است.

• نخ قابل جذب کرومیک یا کاتگوت کرومیک

• نخ‌ قابل جذب پلین

نخ بخیه پلین از سروز گوسفند و زیر مخاط گوشت گاو به وجود می‌آید و توسط واکنش آنزیمی جذب می‌شود و استحکام کششی آن تا 10 روز حفظ می‌شود. زمان جذب آن بین 70 تا 90 روز می‌باشد تا به صورت کامل جذب شود.

این نخ بخیه برای مواردی مانند جراحی قلب، جراحی زنان، جراحی کودکان و غیره استفاده می‌شود. رنج سایز این نخ از 0-6 تا 4 است. از مزیت‌های به تک رشته بودن آن و جذب سریع‌تر آن در بافت‌های عفونی می‌توان اشاره کرد.

نخ‌های بخیه غیر قابل جذب

• • نخ سیلک

نخ‌های سیلک از جنس ابریشم بوده و غیرقابل جذب می‌باشند و با روکش بافته شده غیر قابل جذب ست در سایز‌های 2 تا 6-0 در مراکز درمانی و داروخانه‌ها موجود است. از این نخ برای مواردی مانند پیوندهای قلبی عروقی استفاده کرد.

استحکام گره این نخ‌ها بسیار با کیفیت بوده. با وجود کیفیت عالی امکان ایجاد تحریک پذیری در محل مورد استفاده زیاد می‌باشد و در صورت ایجاد التهاب یا عفونت به مراقبت زیادی نیاز دارد.

• نخ پنبه‌ای

این نوع نخ‌ها از سلوسز طبیعی ساخته شده و به صورت های تابیده شده به شکل چند رشته ای هستند و اندازه آنها از 1 تا 5-0 است. این نوع یکی از ضعیف‌ترین نخ‌های غیر قابل جذب است و در زمان مرطوب شدن قدرت استحکام آن بیشتر می‌شود.

این نخ بخیه در اکثر بافت‌های بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد اما مانند سیلک مفید نیست.

• نخ کتانی

نخ‌های کتان از فیبر خام کتان ساخته شده. این نخ‌ها روی یکدیگر تابیده شده و روی آن روکش‌های مخصوصی جهت افزایش انعطاف پذیری و نرم شدن آن هنگام عبور از بافت، استفاده شده است. قدرت استحکام آن کمتر از نخ‌های کمتر از تمامی نخ‌های غیر قابل جذب است و اندازه‌های آن 0 تا 2-0 می‌باشد و کاربرد آن بیشتر در جراحی دستگاه گوارش است.

• نخ سیمی ضد زنگ

جنس این نوع نخ بخیه از جنس فولاد ضد زنگ و غیر قابل جذب است و برای برداشتن آن از پوست، کادر درمان نیاز به ابزار خاصی دارند. از این نوع در جراحی‌های اعصاب، ترمیم تاندون، عمل‌های ارتوپدی و بستن زخم‌های جراحی عمومی استفاده می‌شود.

استفاده از نخ‌های تک رشته به دلیل ظرافت بیشتر و پارگی کمتر بافت و عدم نگهداری باکتری رو به افزایش است. برخی نخ‌ها رها کننده دارو در محل زخم هستند که از ایجاد عفونت جلوگیری می‌کند.

نخ بخیه‌های نایلونی معمولا از نوع nylon 6 و یا nylon 6,6 تولید می‌شوند. نوع استحکام این نوع بخیه را به فولاد پلیمری تشبیه کرده، این نخ‌ها خنثی هستند و برای بستن بیشتر زخم‌ها استفاده می‌شوند و بیشترین کاربرد را در بستن زخم‌های درم و اپی‌درم دارند و با توجه به اینکه از لحاظ ساختار شبیه بافت پوست هستند. نخ‌های نایلونی استحکام کششی بسیار بالایی دارند که برای بخیه‌ی تاندون از آنها استفاده می‌شوند.

پر استفاده‌ترین نوع نخ‌های نایلونی نوع تک رشته‌ای هستند که مزایای این نوع نسبت به چند رشته‌ای کارکردن با آنها راحت‌تر و ریسک تجمع پذیری باکتری در چند رشته‌ای‌ بسیار بیشتر می‌باشد.

به علت غیر‌قابل جذب بودن این نوع نخ‌ها، در صورت بخیه بافت‌های داخلی باقی ماندن بخیه در داخل بدن به عنوان یک جسم خارجی سبب التهاب و عفوفت خواهد شد.

انواع نخ‌های نایلون:

• نخ نایلون
• نخ نایلون تک رشته‌ای
• نخ نایلون چند رشته‌ای

انعطاف پذیری نخ‌های تک رشته‌ای نسبت به نخ‌های چند رشته‌ای بیشتر بوده و برای گره زدن کادر درمان بسیار راحت‌تر هستند. از مزیت‌های نخ‌های تک رشته فراهم کردن روش‌های مختلف گره زدن است. این نخ‌ها به علت داشتن سطح صاف اصطحکاک کمتری هنگام عبور از بافت آسیب دیده دارد و امکان پارگی بافت بدن را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. این مزیت در جراحی‌هایی مانند چشم، قلب و اعصاب اهمیت بسیار زیادی دارد.

این نوع نخ‌های چند رشته‌ای سامل دو نوع بافته شده و پیچیده شده هستند. به نوع بافته شده آن (Braided) و به نوع پیچیده آن (Twisted) میگویند.