سرنگ و اجزای آن
سرنگ وسیلهای است که برای تزریق یا خارج کردن مایعات از چیزی (مانند بدن یا حفرههای آن) استفاده میشود. این وسیله از یک نازل با طولهای مختلف و یک حباب لاستیکی قابل تراکم تشکیل شده و برای تزریق یا آبیاری استفاده میشود. کلمه "سرنگ" از کلمه یونانی σύριγξ (syrinx به معنای "پن فلوت"، "لوله") گرفته شده است.
اجزای تشکیلدهنده
سرنگ یک پمپ رفت و برگشتی ساده متشکل از یک پیستون است که محکم در داخل یک لوله استوانهای قرار میگیرد. پیستون را میتوان به صورت خطی کشیده و در امتداد داخل لوله فشار داد که به این وسیله اجازه میدهد تا مایع یا گاز را از طریق یک سوراخ تخلیه در انتهای جلویی لوله وارد و خارج کند. در انتهای باز سرنگ ممکن است، یک سوزن زیرپوستی، یک نازل یا لوله برای هدایت جریان به داخل و خارج نصب شود. سرنگها اغلب در پزشکی بالینی برای تزریق عضلانی، تزریق داخل وریدی به جریان خون و کشیدن/ اندازهگیری مایعات استفاده میشوند.
جنس تشکیلدهنده
بیشتر سرنگهای پزشکی مدرن پلاستیکی هستند؛ زیرا به اندازه کافی ارزان هستند. به همین دلیل میتوان پس از یک بار استفاده، آنها را از بین برد و خطر گسترش بیماریهای انتقالی از راه خون را کاهش داد. استفاده مجدد از سوزن و سرنگ باعث شیوع بیماریها به ویژه اچآیوی و هپاتیت در بین مصرفکنندگان مواد داخل وریدی میشوند.
حتی بیماران دیابتی که چندین بار در روز تزریق انسولین دارند، گرچه سرنگ و سوزن فقط توسط یک فرد استفاده میشود، ولی این عمل همچنان ناایمن است. دلیل این عدم ایمنی این است که میتواند باکتریها را از پوست وارد جریان خون کند و باعث عفونتهای جدی و گاهی کشنده شود.
گاهی اوقات از سرنگهای طبی بدون سوزن برای تجویز خوراکی داروهای مایع به کودکان یا حیوانات کوچک استفاده میشود، زیرا دوز را میتوان به دقت اندازهگیری کرد.